SUÇ GELİRLERİ İLE MÜCADELE
5237 sayılı Türk CezaKanunu’nda (TCK) suç gelirlerine elkoyma ve müsadere yoluyla suçla mücadelede,mağdur haklarını da gözeterek etkili düzenlemeler ile yeniliklere yervermiştir. Yeni yasal düzenlemeler ile kazanç elde etmek amacıyla işlenensuçların cazibiyetinin ortadan kaldırılması, elde edilen maddi menfaatler ile bunların değerlendirilmesi veya dönüştürülmesi sonucu ortaya çıkan ekonomikkazançların suç faillerinden zorla alınarak kamu vicdanının rahatlatılması veceza adaletinin tam anlamıyla gerçekleştirilmesi öngörülmüştür. 5237 SayılıTCK’ nın, suç karşılığı olarak uygulanacak yaptırımları, ceza ve güvenliktedbiri olarak belirlemiştir. Suç karşılığında yaptırım olarak uygulanacakgüvenlik tedbirleri içinde, 54’üncü maddede “Eşya müsaderesi”ne, 55’inci maddede ise “Kazanç müsaderesi”ne yer verilmiştir.
Müsadere; kasıtlıbir suçun işlenmesinde kullanılan veya suçun işlenmesine tahsis edilen veyasuçtan meydana gelen veya kamu güvenliği, kamu sağlığı veya genel ahlakaçısından tehlikeli olması koşuluyla suçun işlenmesinde kullanılmak üzerehazırlanan veya üretimi, bulundurulması, kullanılması, taşınması, alım vesatımı suç oluşturan eşyanın mülkiyeti ile suçun işlenmesi ile elde edilen veyasuçun konusunu oluşturan yada suçun işlenmesi için sağlanan maddi menfaatlerile bunların değerlendirilmesi veya dönüştürülmesi sonucu ortaya çıkan ekonomikkazançların devlete geçirilmesini ifade etmektedir.
TCK’da; EşyaMüsaderesi; “Madde 54’’ -İyiniyetli üçüncü kişilere aitolmamak koşuluyla, kasıtlı bir suçun işlenmesinde kullanılan veya suçunişlenmesine tahsis edilen ya da suçtan meydana gelen eşyanın müsaderesinehükmolunur. Suçun işlenmesinde kullanılmak üzere hazırlanan eşya, kamugüvenliği, kamu sağlığı veya genel ahlâk açısından tehlikeli olması durumundamüsadere edilir.” şeklinde yer almıştır.
Kazanç Müsaderesi ise; “Madde 55’’ - Suçun işlenmesi ile elde edilen veya suçun konusunuoluşturan ya da suçun işlenmesi için maddî menfaatler ile bunlarındeğerlendirilmesi veya dönüştürülmesi sonucu ortaya çıkan ekonomik kazançlarınmüsaderesine karar verilir. Bu fıkra hükmüne göre müsadere kararı verilebilmesiiçin maddî menfaatin suçun mağduruna iade edilememesi gerekir.” şeklindedüzenlenmiştir.
Suç gelirleri; suçunişlenmesiyle elde edilen veya suçun konusunu oluşturan ya da suçun işlenmesiiçin sağlanan maddi menfaatler ile bunların değerlendirilmesi ve dönüştürülmesisonucu ortaya çıkan ekonomik kazançlardır.
Suç Gelirleri ile Mücadelenin Amacı:
Suçun önlenmesi,suçtan caydırma, suç gelirlerinden yararlanan kişileri bu gelirden mahrum etme,failin elinden suçtan elde ettiği maddi menfaatlerin ve yararların alınması ilesuçun sürekliliğinin kesintiye uğratılması, temel işlenme amacı haksız ekonomikmenfaat elde etmek olan suçlarla tam bir mücadele ve tam bir başarı eldeedilmesi, çıkar amaçlı suçlarla mücadelede başarının kalıcı halegetirilmesidir.
Suç Gelirleri İle Etkin Şekilde Mücadele Edilmesi Durumunda;
- Yüksek kazanç elde edilmesinden dolayı, gelir elde etme amacıyla işlenen suçlarınönüne geçilebilecetir.
- Toplumda suç işleyerek kolay para kazanma arzusunun tetiklenmesi ve suç işlenmesinin cazip hale gelmesi önlenecektir.
- Toplumsal düzeni ve asayişi tehdit altına alarak sosyal ve ekonomik alanlarda onarılmazyaralara ve kamu vicdanında büyük rahatsızlıkların oluşmasına engelolunacaktır.
- Suçtan elde edilen gelir sayesinde suç örgütlerinin varlığını korumasına ve örgütlüsuçların gelişmesi ve yayılması engellenecektir.
- Yapanın yanına kar kalıyor şeklinde özetlenebilecek toplumsal algılamalaroluşmayacaktır.
- Suçtan elde edilen gelir, kazanç ve maddi menfaatlerin; tekrar suç işleme amacıylakullanılmasına, yeni suçların işlenmesine alt yapı ve finansman oluşturmasına,böylelikle suç faillerinin kazancının artmasına engel olunacaktır.
Suçtan maddi zarar gören mağdurun;
- Hakkını aramadığı,
- Kaybetmiş olduğu maddi kaybın geri alınamaz düşüncesine sahip olduğu,
- Suçludan hak talebinde bulunmayı bilmediği,
- Büyükbir kısmının uğradıkları zararlardan dolayı ceza davası dışında ayrıca hukukmahkemelerinde zararlarının tazmin edilmesi için dava açmaları gerektiğinibilmedikleri görülmüştür.
Mağdur olan vatandaşlarımızın uğradıkları zararları ve kayıplarınıgeri alabilmeleri için, hukuk mahkemelerinde ayrıca dava açmalarıgerekmektedir.Böylelikle suç gelirleri mücadele konusunda daha iyi seviyeye gelinecektir.
© 2025 Emniyet Genel Müdürlüğü Asayiş Dairesi Başkanlığı;